ABD Adalet Bakanlığı (DOJ), Google’ın yasadışı tekelcilik faaliyetlerini sona erdirmek için Chrome tarayıcısını ve hatta Android işletim sistemini satması gerektiğini önerdi. Bu talep, ABD Columbia Bölgesi Bölge Mahkemesi’ne yapılan bir başvuru ile resmiyet kazandı. Bu öneriler, Google’ın çevrimiçi arama pazarındaki hakimiyetini azaltmayı ve rekabeti artırmayı hedefliyor.

DOJ’nin Gerekçesi

Mahkeme, Ağustos ayında Google’ın çevrimiçi arama pazarında yasa dışı bir tekel olduğunu ve gücünü kötüye kullandığını belirlemişti. DOJ, Google’ın arama pazarındaki bu hakimiyetini Android ve Chrome gibi dağıtım kanallarıyla güçlendirdiğini ve bu nedenle bu platformların ayrılması gerektiğini savundu. Bakanlık, özellikle Android’in rakip arama motorlarına erişimi zorlaştırdığına dikkat çekiyor.

DOJ, Google’ın üçüncü taraflarla yaptığı sözleşmelerin de kısıtlanmasını talep ediyor. Özellikle Apple ile yapılan ve Google’ın varsayılan arama motoru olmasını sağlayan anlaşma gibi sözleşmelerin, rekabeti ciddi şekilde sınırladığı belirtiliyor. DOJ ayrıca Google’ın rakiplerine arama ve reklam tıklama verilerini lisanslamasını öneriyor. Bu, diğer arama motorlarının büyümesini ve pazar erişimini kolaylaştırmayı amaçlıyor.

Radikal Çözümler: Chrome ve Android’in Satışı

DOJ’nin önerileri arasında en dikkat çekici olanı, Google’ın Chrome tarayıcısını tamamen elden çıkarması ve Android işletim sisteminin satışını değerlendirmesi. DOJ, Google’ın Chrome’u satmasının ardından beş yıl boyunca tarayıcı pazarına girmesinin yasaklanmasını ve bu süre zarfında rakip ürünleri satın almamasını talep ediyor.

Ek olarak, DOJ, Google’ın yayıncıların içeriklerini yapay zeka modelleri için kullanmasına yönelik açık bir “onay mekanizması” geliştirmesi gerektiğini belirtiyor. Bu, yayıncıların verilerinin izinleri olmadan kullanılmasını engellemeyi hedefliyor.

Google’dan Sert Tepki

Google, DOJ’nin önerilerini “radikal ve müdahaleci bir gündem” olarak nitelendirdi. Şirketin küresel ilişkiler başkanı Kent Walker, önerilerin kullanıcıların güvenliğini ve gizliliğini tehlikeye atacağını, ürünlerin kalitesini düşüreceğini ve ABD’nin teknoloji liderliğini zayıflatacağını savundu. Walker ayrıca, bu müdahalenin küçük işletmelere ve geliştiricilere de zarar vereceğini söyledi.

“DOJ’nin yaklaşımı, Amerikan tüketicilerine ve teknoloji sektörüne zarar verecek, küresel rekabet gücümüzü baltalayacaktır,” dedi Walker. Google, önerilere ilişkin yanıtını önümüzdeki ay mahkemeye sunacak.

Rekabet ve Gelecek

Bu öneriler, kabul edilirse, Google’ın dijital ekosistemindeki hakimiyetini ciddi şekilde zayıflatabilir ve rekabetin artmasına olanak tanıyabilir. DOJ’nin bu hamlesi, teknoloji devlerinin pazar üzerindeki etkilerinin daha yakından incelendiği bir dönemde geliyor. Google’ın tekel gücüne karşı atılacak bu adımlar, yalnızca arama pazarını değil, aynı zamanda yapay zeka ve dijital reklamcılık pazarını da etkileyebilir.